Handelingen 28:30-31 “En Paulus bleef twee volle jaren in zijn eigen gehuurde woning, en ontving allen die naar hem toe kwamen. Hij predikte het Koninkrijk van God en gaf onderwijs over de Heere Jezus Christus, met alle vrijmoedigheid, ongehinderd.”
Paulus maakte gebruik van deze vrijheid, hij schreef een aantal van de brieven die wij in de Bijbel hebben: Efeze, Filippenzen, Kolossenzen en Filemon.
- De brief aan Filemon is een bijzondere, want deze gaat naar een specifiek persoon in een kerk, niet aan een hele kerk. Filemon was een rijk man, we lezen dat hij slaven bezat, die in de stad Kolosse woonde. Hij was tot geloof gekomen en was onderdeel van de kerk in Kolosse. Paulus schrijft deze brief aan hem en zijn gezin, zo rond het jaar A.D. 60.
Het is geen profetische brief, geen corrigerende brief, het is een liefdevolle brief van de ene christen naar de andere christen. In slechts 25 verzen komt het letterlijke woord ‘liefde’ 7x voor, er zijn meer verwijzingen naar en omschrijvingen van liefde die voorkomen.
De brief bestaat uit 4 delen: 1) openingswoorden (
v1-3), 2) gebed en dankzegging (
v4-7), 3) pleidooi voor Onesimus (
v8-21), en 4) laatste verzoeken en groeten (
v22-25).
Openingswoorden v1-3
Paulus opent deze brief grotendeels gelijk aan zijn andere brieven, door eerst zichzelf te introduceren, zelfs deze opening is een liefdevolle opening. Hij laat weten wie de afzenders zijn van de brief, Timotheüs en hijzelf.
- De reden dat de naam van de schrijver bovenaan stond, was dat de brief op een rol perkament geschreven werden, waardoor je gedwongen werd van boven naar beneden te lezen. Hierdoor was het praktisch om de afzender bovenaan te zetten.
Wat deze opening liefdevol maakt, is dat Paulus geen verdere omschrijving van zichzelf geeft. In de pastorale brieven (1 en 2 Timotheüs en Titus) opent hij met zijn apostelschap. Andere brieven opent hij met een omschrijving van het dienstknecht zijn (Romeinen, Kolossenzen). Filemon opent hij alleen met zijn naam en zijn fysieke toestand, gevangene, zoals hij naar een vriend zou doen.
Paulus is de gevangene van Christus, hij zit elke dag vastgeketend aan een Romeins soldaat. Zijn perspectief is echter geweldig in deze moeilijke tijd. Terwijl hij zelf alle reden heeft om om liefde te vragen van anderen, toont hij zo veel liefde door deze brief te schrijven. Paulus leert ons alleen al veel door deze brief te schrijven.
- Wanneer het leven tegenzit, wanneer je je misschien wel af wil sluiten van mensen, is het dienen van anderen een van de beste dingen die je kan doen. Gods liefde uitdelen, terwijl je zelf Zijn liefde minstens net zo hard nodig hebt, dat is wat Paulus laat zien.
- Er staan 59 ‘elkaar’ verzen in de Bijbel, waarin God de christen opdraagt om iets richting elkaar te doen. Elkaar liefhebben, elkaars voeten wassen, elkaar niet oordelen, elkaar accepteren, elkaar dienen, etc. Dit is wat Paulus liet zien, ondanks omstandigheden, de ander dienen. Dat is ook wat discipelschap is, elkaar dienen, de ander dienen, altijd en in elke situatie.
Paulus schrijft samen met Timotheüs aan Filemon, de geliefde broeder en medearbeider, Appia en Archippus. Waarschijnlijk was dit het gezin van Filemon. De boodschap die Filemon gaat krijgen, is er een die voor zijn hele gezin relevant is. Paulus gaat het schrijven over een voormalig slaaf van Filemon, Onesimus. Deze Onesimus was weggerend bij Filemon, naar Rome gegaan en daar tot geloof gekomen. Hoe nu om te gaan met Onesimus was belangrijk punt voor Paulus om uit te leggen. Het moment was daar dat Onesimus terug zou gaan naar Kolosse, om zijn meester weer te dienen. Filemon had het recht om Onesimus te verkopen, te geselen, te doden zelfs. Paulus schrijft Filemon en zijn gezin om Onesimus als een broeder te behandelen, om hem te ontvangen en hem weer in genade aan te nemen.
- Deze boodschap was voor het hele gezin van belang, omdat het hele gezin met de slaven te maken had. Zeker Filemons vrouw en kind, die waarschijnlijk meer tijd thuis doorbrachten dan Filemon (werk).
- Niet alleen dit gezin, maar ook de huisgemeente van Filemon moest deze boodschap horen. Dit was namelijk radicaal anders dan hoe men vroeger met slaven om kon/mocht gaan. Dit was Gods liefde boven cultuur, Gods liefde boven eigenaarschap, Gods liefde boven alles wat de mens dierbaar kan zijn.
De groet van genade en vrede is er een die Paulus eigenlijk elke keer geeft. Zonder Gods genade is er geen vrede met of vrede van God. Paulus voegt hier ook een Romeinse (
chairo) en Joodse (
shalom) samen, genade en vrede. Dit is elke keer een geweldige bemoediging, een liefdevolle herinnering en oproep; zoek Gods genade, dan zal je Zijn vrede ontvangen. Dit hebben we elke dag nodig, elke dag moeten we hieraan herinnerd worden.
v4-7
Paulus bad voor Filemon en zijn gezin (
v4), hij dankte God in zijn gebeden voor deze mensen. Dit alleen al is een uiting van de liefde die Paulus in zich had. In 2 Korinthe 5:14-15 legt Paulus uit dat de liefde van Christus ons dringt tot het leven voor God. Dat is, deels, te zien aan dingen als hoeveel en voor wie we bidden. De reden dat hij bad en dankbaar was, is dat hij (
v5) hoorde over hun
“liefde tot en het geloof dat u in de Heere Jezus hebt, en over uw liefde voor alle heiligen.”
- Filemon en zijn gezin leefden wat Jezus Zijn discipelen vertelde in Zijn afscheidsspeech in Johannes 13.
Johannes 13:24-35 “Een nieuw gebod geef Ik u, namelijk dat u elkaar liefhebt; zoals Ik u liefgehad heb, moet u ook elkaar liefhebben. Hierdoor zullen allen inzien dat u Mijn discipelen bent: als u liefde onder elkaar hebt.”
Deze liefde kwam duidelijk naar voren in dit gezin, deze liefde was zelfs zo duidelijk dat andere mensen erover praatten. Paulus had, terwijl hij in Rome was, gehoord over de liefde van dit gezin. Ik vraag me af hoe anders de wereld naar de kerk zou kijken als we bekend zouden staan om onze liefde.
Wat belangrijk is, is dat Filemon en zijn gezin juiste liefde hadden. Paulus legt ons uit hoe hun liefde in elkaar zat. Hij vertelt ons dat hij gehoord heeft van 1) hun liefde voor Jezus, 2) hun geloof in Jezus, en 3) hun liefde voor de heiligen.
- Liefde voor Jezus
Dit is waar alles mee begint, liefde voor Jezus. Zonder deze liefde zullen we nooit anderen liefhebben. Wij mensen zijn van onszelf zo egoïstisch, zo liefdeloos, we zullen nooit iemand liefhebben zoals God van ons vraagt, zonder liefde voor Jezus.
1 Johannes 4:9-10 “Hierin is de liefde van God aan ons geopenbaard, dat God Zijn eniggeboren Zoon in de wereld gezonden heeft, opdat wij zouden leven door Hem. Hierin is de liefde, niet dat wij God liefgehad hebben, maar dat Hij ons heeft liefgehad en Zijn Zoon zond als verzoening voor onze zonden.”
- Jezus kwam naar de aarde voor de mens, om te sterven voor de mens. Jezus houdt zoveel van jou en mij, dat Hij kwam om te sterven. Dat is de liefde die Jezus voor ons heeft, de liefde die Jezus liet zien door Zijn daden. Liefde zet aan tot wederliefde, dus als we echt gaan zien wat Jezus voor ons gedaan heeft, zullen we ook van Hem gaan houden.
- Zonder liefde van Christus, is er geen liefde voor Christus. Zonder liefde voor Christus, zullen mensen nooit andere mensen liefhebben zoals Christus van ons houdt.
“De liefde van Christus beheerst ons, bedwingt ons, geeft ons leven, beweegt ons en spoort ons aan.” (John Piper)
Zonder de liefde van Christus, is er geen reactie van liefde. En dat terwijl de christenen opgedragen worden om lief te hebben. We moeten niet onderschatten hoe belangrijk liefde voor Jezus is.
- Geloof in Jezus
Paulus hoorde niet alleen over de liefde van Filemon, maar ook over zijn geloof. Filemon had een geloof dat zichtbaar was voor anderen, geloof dat aanstekelijk was. Filemon deelde zijn geloof, hield het niet privé, geloof was zijn alles. De enige reden dat dat zo was, was dat hij de liefde van Christus had leren kennen; zonder de liefde van Christus was er geen reden om te geloven. De enige reden dat wij kunnen geloven, is dat God van ons houdt.
- Als je de liefde van Jezus kent, ervaart en daarin groeit, zal je ook gaan groeien in geloof in Hem. Dat komt doordat je Hem meer gaat vertrouwen (geloven), naar mate je Hem beter leert kennen. Zo werkt dat ook in relaties tussen mensen, hoe meer je elkaar kent, hoe meer je elkaar vertrouwt.
- Paulus vertelt ons hier dat er eerst liefde voor Christus moet zijn in ons leven en dat we daarna geloof zullen krijgen. Liefde leidt tot geloof, hoe werkt dat?
Galaten 5:22 “De vrucht van de Geest is echter: liefde, blijdschap, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid, zelfbeheersing.”
- Paulus leert de kerk hier dat de Heilige Geest liefde in ons legt, die zich uit in blijdschap, vrede, etc. en geloof. Hoe dit werkt is dat God Zichzelf aan mensen laat zien. Hij laat zien Wie Hij is en hoeveel Hij van mensen houdt. Wij reageren daarop, of afwijzend, of we nemen Hem aan. De keuze is aan ons. Als wij Zijn liefde aannemen, zal Hij liefde in ons gaan doen groeien, waaruit geloof voortkomt.
- De reden dat Eva gelooft wat ik zeg, is omdat ik liefde aan haar heb laten zien waardoor ze mij gelooft.
Filemon leefde dit, hij was het levende bewijs van Gods liefde die aan het werk was. Gods liefde die aanzette tot Christus liefhebben en daardoor meer en meer geloven in Jezus. We weten niet precies hoe dat geloof er uit zag in Filemon, maar we weten wel dat dit geloof bekend was.
- Liefde voor de heiligen
Liefde voor en geloof in Jezus Christus zullen altijd leiden tot daden van liefde voor anderen. God roept de christen door de Bijbel heen op om liefde te uiten aan mensen om ons heen. Dit gebod is van groot belang, want Jezus had in
Johannes 13:35 gezegd dat liefde dé onderscheidende factor zou zijn voor christenen. Filemon leefde dit, wat het bewijs was dat God met hem bezig was.
Het woord voor liefde dat hier gebruikt wordt, is agape. Dat is dezelfde liefde waarmee Jezus van de mens houdt; Jezus Die Zichzelf gaf, al onze straf op Zich nam, al onze pijn en verdriet droeg en de eeuwige dood onderging die voor ons was. Dat is agape liefde in actie. Dat is de liefde die christenen voor elkaar horen te hebben, zegt Paulus hier, dat is liefde die Filemon had.
Galaten 6:10 “Laten wij dus, terwijl wij gelegenheid hebben, goeddoen aan allen, maar vooral aan de huisgenoten van het geloof.”
- Dit is geen natuurlijke reactie voor mensen. Quid pro quo, voor wat hoort wat, is meer van deze tijd. Ook moet liefde altijd beantwoord worden, moet de ander weten dat we liefde uiten en moeten we de liefde wel voelen. Dat is liefde van vandaag de dag.
- Dat is niet agape liefde. Jezus voelde niet altijd liefde toen Hij aan het kruis ging, Hij koos om te blijven hangen. Jezus voelde de liefde niet toen Hij gegeseld werd in onze plaats, Hij koos om dat te ondergaan. God zegt dat liefde (soms) een keuze is.
- Zo ook richting christenen. We kunnen nog zoveel liefde voor Christus hebben, nog zoveel geloof in Hem, we moeten nog steeds kiezen om de ander lief te hebben; zeker als de ander onze liefde niet waardeert of aanneemt zoals wij verwachten.
- Ook hoeft de ander niet te weten dat je hem/haar liefhebt. Je kan een anoniem kaartje sturen, een anonieme gift doen, bidden voor iemand zonder dat te zeggen, etc. Of wil jij dat de ander altijd weet dat jij het was?
Deze liefde transformeert de kerk, deze liefde transformeert ons getuigenis naar de wereld. Van elkaar verslinden in kerkscheuringen, naar elkaar liefhebben op deze manier. Wat een getuigenis zou de kerk zijn als de liefde van Christus zou regeren in de kerk, dan zouden we echt herkend worden als christenen aan de liefde die we voor elkaar hebben.
v6-7
Liefde voor de heiligen uit zich, o.a. in fellowship, gemeenschap van de heiligen. Het woord voor gemeenschap/fellowship is
koinonia, wat betekent dat je alle dingen gemeen hebt. De kerk deelde alles met elkaar, zowel geestelijke als materiële dingen. Deze fellowship hoort ergens toe te leiden, het
“krachtig openbaren in de kennis van al het goede dat in u is met betrekking tot Christus Jezus.”
- Wat Paulus letterlijk zegt is dat hij wil dat fellowship leidt tot het actief openbaren van de kennis van de goede dingen die Jezus gedaan heeft. Paulus wil dat fellowship tussen christenen leidt tot het openbaren van Gods werk aan andere mensen.
- Fellowship tussen christenen is niet alleen om samen een gezellige en/of goede tijd te hebben. Fellowship is bedoeld om ons betere getuigen van Jezus te maken, fellowship hoort ons klaar te stomen om anderen over Jezus te vertellen. Klinkt dat bekend? Fellowship is discipelschap, wat ons aan hoort te zetten tot anderen discipelen.
Wat belangrijk is, is dat er in jouw leven 1) fellowship met God is, en 2) fellowship met christenen. Dit zijn de soorten fellowship die belangrijk zijn om te groeien als christen.
Dit gaat om stille tijd aan Gods voeten. Niet een ritueel van op een bepaalde tijd opstaan, je ding doen en dan je klaarmaken voor de dag. Dit gaat om je relatie met God, bewust tijd met Hem doorbrengen. Tijd voor Hem maken, omdat Hij dat waard is. Tijd ook echt met Hem besteden, niet bezig met je telefoon, de dag die voor je ligt, etc.
Psalm 143:8 “Doe mij in de morgen Uw goedertierenheid horen, want ik vertrouw op U; maak mij de weg bekend die ik te gaan heb, want tot U hef ik mijn ziel op.”
Psalm 63:2-3 “O God, U bent mijn God! U zoek ik vroeg in de morgen; mijn ziel dorst naar U, mijn lichaam verlangt naar U in een land, dor en dorstig, zonder water. Zo heb ik U in het heiligdom aanschouwd, Uw macht en Uw heerlijkheid gezien. Uw goedertierenheid is immers beter dan het leven; daarom zullen mijn lippen U prijzen.”
- Jezus stond vroeg op om tijd met de Vader te hebben, ongeacht wat voor dag Hij had gehad de dag ervoor. Hij wist dat Hij die tijd nodig had om een goede dag te hebben. De psalmist zegt hetzelfde, we hebben het nodig om vóór we iets anders doen, Gods aanwezigheid te zien. Dat geeft ons een goed begin van de dag, een juist perspectief.
- Hoe? Bidden, Bijbel lezen; daarna preken luisteren, God aanbidden door zang en muziek, etc.
- Fellowship met christenen
Samenkomen op de zondag (
Hebreeën 10:25), op de woensdag. Maak afspraken met elkaar, ga (ongevraagd) bij elkaar langs. We hebben tegenwoordig de mond vol van privacy, tijd voor jezelf, etc. De eerste kerk was continu samen (
Handelingen 2:46), ze deelden alles en waren continu samen met God bezig. Dat is hoe zij fellowship hadden. Jij en ik moeten zoeken naar wat God vandaag de dag daarin van ons verlangt, hoe wij samen kunnen zijn, alles delen en continu samen God kunnen zoeken.
Paulus sluit dit stuk af met het resultaat van wat Filemon aan het doen was: vreugde en troost voor Paulus en Timotheüs,
“omdat de heiligen innerlijk door u verkwikt zijn” (
v7). Dit is wat fellowship in de kerk in Kolosse met Paulus en Timotheüs deed, die daar niet waren. Zij waren verheugd en getroost door dit werk.
- Als jij en ik Gods wil gaan doen, gaan wij mensen daarmee bemoedigen, aansporen, troosten en blijdschap geven. Gods wil doen is aanstekelijk, het geeft anderen vreugde die wij niet voor mogelijk houden. We zien hier dat God de gehoorzaamheid van Filemon gebruikt om anderen te bemoedigen (Paulus en Timotheüs) en om de kerk innerlijk te verkwikken.
- Het woord dat Paulus gebruikt voor innerlijk verkwikken, betekent ‘zorgen of toestaan dat iemand stopt met bewegen of werken zo dat ze kunnen herstellen en op kracht kunnen komen’.
- In deze hectische wereld, waarin elke dag steeds meer van ons gevraag wordt, is dit een van de effecten van Gods liefde: rust. Rust die niet komt door vakanties, mediteren, sabbaticals, etc. Rust die komt door Gods liefde en Zijn liefde alleen. Rust die komt door christenen die die liefde leven en uitdelen aan de mensen die op hun pad komen.
- De Bijbel laat in Exodus 33:14, Psalm 4:9, Psalm 23, Mattheüs 11:28-30, Hebreeën 4 zien dat echte rust alleen bij God te vinden is. Alleen bij God, in Zijn liefde is de verkwikking waar Paulus het over heeft te vinden. Verkwikking van de innerlijke mens, van onze ziel, van onze geest.
- Als jij vandaag deze rust niet kent of nodig hebt, dan mag je Hem daarom vragen. Je mag bidden tot God dat Hij jou rust zal geven in de innerlijke mens, zoals Hij belooft in Zijn Woord. Misschien staat er nog iets tussen jou en Hem in, zonde, ruim dat met Hem uit de weg. En Hij zal je daarna de rust geven die je zo zoekt, rust van God, vrede van en met God.
Christenen, is er bij ons rust te vinden? Is onze fellowship een plek van rust? Of zijn wij net zo gejaagd als de wereld om ons heen? Net zo druk en altijd maar aan het rennen? Paulus bemoedigt Filemon dat het goed is dat er door de liefde die hij voor Jezus had, door het geloof in Jezus en door zijn liefde voor de heiligen er rust bij hem was. Dat is ook hoe wij persoonlijk horen te zijn, bakens van rust, maar ook hoe onze fellowship hoort te zijn. Christelijke fellowship hoort mensen rust te geven, rust van God, verkwikking van de ziel.
- Misschien zit je hier en weet je niet waar ik het over heb. Deze Jezus ken je niet, je hebt geen liefde of geloof voor Hem; misschien heb je geen rust in je leven en ben je gewoon moe. Ik heb goed nieuws, vandaag mag je Jezus leren kennen en rust vinden voor je ziel. Je mag Jezus vragen om Zijn liefde te laten zien en je rust te geven. God leert dat als we iets vragen naar Zijn wil, Hij dat zal doen. God wil dat iedereen Hem leert kennen, dat we allemaal Zijn rust ervaren, jij dus ook. Vraag het Hem, bid. Als je wil kan je met iemand bidden, je mag zo naar voren komen.
- Misschien sta jij in vuur en vlam voor God, ben je vol liefde voor Hem. Hou dat vast! Blijf van Hem houden, blijf die liefde uiten naar mensen om je heen. Liefde is aanstekelijk, getuig van Jezus door die liefde te uiten naar mensen om je heen.
- Misschien ben je lauw of koud geworden voor Zijn liefde. Misschien is jouw liefde richting Hem afgekoeld. God kan en wil die liefde weer aanwakkeren, die liefde weer vol passie laten zijn. Jezus zegt, als we onze eerste liefde verlaten hebben: “Bedenk dan van welke hoogteu bent gevallen en bekeer u en doe de eerste werken.” (Openbaring 2:5) Denk terug aan hoe je was toen je net tot geloof gekomen was; doe de dingen die je toen deed (Bijbel lezen, bidden, fellowship opzoeken). Dan zal die liefde terug komen.
- Misschien ben jij gewoon moe, op en heb je keihard rust nodig. Die rust is bij God, bij Hem en Hem alleen te vinden. Zijn liefde is de plek waar rust is, daar alleen zal je rust vinden voor je ziel. Vraag God om die rust, vraag Hem om door Zijn liefde jou de rust te geven die je nodig hebt.
